Het onderhoud van lokale wegen in Nederland komt steeds meer onder druk te staan. Veel gemeenten kampen met een structureel tekort aan financiële middelen om de verouderde infrastructuur adequaat te onderhouden. Veel wegen en bruggen in Nederland zijn gebouwd in de jaren 50 en 70. Nu deze infrastructuur ouder wordt, is er steeds vaker onderhoud nodig om veiligheids- en kwaliteitsproblemen te voorkomen.
Stijgende kosten, dalende budgetten
Gemeenten staan voor een groeiende uitdaging: de kosten voor het onderhoud van wegen nemen sterk toe, terwijl de inkomsten stagneren. Volgens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) zijn de kosten voor asfalt, beton en arbeid in de afgelopen vijf jaar fors gestegen. Tegelijkertijd worden gemeenten geconfronteerd met een breder takenpakket vanuit de Rijksoverheid, zonder dat hier voldoende extra financiering tegenover staat. De decentralisatie van taken zoals jeugdzorg en ouderenzorg heeft ervoor gezorgd dat de infrastructuurbudgetten bij veel gemeenten zijn uitgehold.
In de gemeente Schagen speelt het probleem van wegonderhoud ook een grote rol. Door financiële tekorten en stijgende onderhoudskosten moeten lokale wegen, fietspaden en stoepen wachten op reparaties, wat leidt tot verslechterende infrastructuur. Inwoners van Schagen klagen over scheuren in het asfalt en verzakte stoeptegels, die de verkeersveiligheid in gevaar brengen, vooral voor fietsers en voetgangers.
JessLokaal zag het probleem van wegonderhoud al in 2018 en al tijdens de vorige raadsperiode is het project ”Basis op Orde” gestart. Dit project had als doel om de onderhoudskosten van de wegen duidelijk in kaart te brengen. Om de infrastructuur te verbeteren, wordt er elk jaar extra geld toegevoegd aan het budget, zodat de gemeente stapsgewijs toewerkt naar de benodigde 18,5 miljoen euro per jaar in 2026. In het coalitieakkoord is besloten om nieuwe herinrichtingen voorlopig niet meer op te starten. De focus ligt volledig op het investeren in het bestaande wegennet om dit op orde te krijgen.
Onzekerheid over de toekomst
De vraag of de huidige aanpak in Schagen en andere gemeenten voldoende zal zijn, blijft open. Uit een recent rapport van onderzoeksbureau TNO blijkt dat de jaarlijkse onderhoudskosten voor het wegennet in heel Nederland nu al rond de 1,7 miljard euro liggen, en dat deze naar verwachting zullen oplopen tot 3 miljard euro per jaar in 2040. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor meer dan de helft van deze kosten, wat de druk op lokale begrotingen enorm vergroot.
Het is duidelijk dat gemeenten voor een uitdaging staan om hun infrastructuur duurzaam en veilig te houden, terwijl de beschikbare financiële middelen niet toereikend lijken om deze stijgende kosten op te vangen. JessLokaal zal dit scherp in de gaten houden.